Novi Sad, 19. mart 2015. – U Skupštini AP Vojvodine održan je radni sastanak na kome je prezentovan softver pod nazivom: „Katastar napuštenih kopova na teritoriji AP Vojvodine“, koji je izradio tim stručnjaka Rudarsko-geološkog fakulteta iz Beograda, na inicijativu Pokrajinskog sekretarijata za energetiku i mineralne sirovine. Prezentaciji su prisustvovali, pored predstavnika Sekretarijata za energetiku i mineralne i Rudarsko-geološkog fakulteta iz Beograda, predstavnici resornog Ministarstva i predstavnici Sekretarijata za urbanizam, graditeteljstvo i zaštitu životne sredine, kao i predstavnici Nacionalnog parka „Fruška gora“.
Pokrajinski sekretar za energetiku i mineralne sirovine, mr Nenad Stanković zahvalio je predstavnicima i stručnom timu Rudarsko-geološkog fakulteta na izvanredno izrađenom softveru, čijim će se korišćenjem omogućiti uvid u svaki prostor na kome je vršena eksloatacija mineralnih sirovina i gde će, u narednim koracima, biti izvršena rekultivacija. Sekretar je istakao da su za izradu ovog projekta korišćene najsavremenije metode i alati za obradu podataka.
Prodekan RGF za finansije, prof. dr Radule Tošović je istakao da je softver sačinjen tako da predstavlja dobar temelj za nadgradnju, odnosno za analizu i prikaz podataka iz drugih oblasti (zaštite životne sredine, poljoprivrede, hidrologije, urbanizma, itd.), jer je čitav projekat veoma složen i multidisciplinaran.
Prezentaciju je održala prof. dr Ranka Stanković sa Rudarsko-geološkog Fakulteta u Beogradu, koja je bila deo tima za izradu ovog softvera.
„Katastar napuštenih kopova“ je prvi softver ovakve vrste izrađen u našoj zemlji. Izrada softvera je započeta u oktobru prošle godine, a krajnji rok za završetak je 1. april 2015.
S obzirom na to da do 2020. godine postoji obaveza da se izvrši rekultivacija svih napuštenih kopova i degradiranih površina u nacionalnim parkovina i na područjima pod zaštitom države, cilj ovog dokumeta je da se prikupe i obrade svi relevantni podaci, na osnovu kojih se obezbeđuje uvid u stanje na terenu, kako bi se došlo do krajnje realizacije projekta rekultivacije. Ovim softverom su obuhvaćeni svi podaci, koji predstavljaju rezultat sistematizacije i analize postojeće elektronske i papirnate dokumentacije, koju je radnom timu Rudarsko-geološkog fakulteta dostavio Sekretarijat za energetiku i mineralne sirovine. Paralelno sa analizom i sintezom svih dostavljenih podataka, izvršena je daljinska detekcija čitavog prostora Vojvodine. Drugi tim je radio na modelu podataka, a treći je izveo metode i tehnike za klasifikaciju tih podataka. Uporedo su razvijani različiti GIS alati za geoprocesiranje i obradu, kao i za preklapanje svih ovih podataka.
Na osnovu daljinske detekcije utvrđeno je mnogo više degradiranih površina, i njihov utvrđeni broj je 997. Reč je o aktivnim ili napuštenim kopovima, odlagalištima, deponijama, ali ti podatci se tačnom klasifikacijom moraju dalje potvrditi.
U Sekretarijatu za energetiku i mineralne sirovine je naglašeno da se za svaku opštinu sakupe podaci, tako da će u narednom periodu svaka vojvođanska opština te podatke dobiti radi verifikacije, kao i radi dopune određenog sadržaja, jer veliki broj područja nije evidentiran nikakvom dokumentacijom, što ukazuje na vrlo često nelegalnu eksploataciju.
Pored mnogobrojnih nivoa klasifikacije podataka, kartografskih prikaza, modela podataka, klasifikacije analitičke hijerarhije procesa, ovim softverom obuhvaćene su i grupe faktora, na koje se obraća posebna pažnja. Reč je o faktorima zaštite životne sredine, sociološkim, tehničko-tehnološkim, kao i o geološkim faktorima – koji obuhvataju stepen uticaja podzemnih voda na određeni kop, a takođe, reče je i o faktoru hidrogeologije, te o gustini naseljenosti određenog područja gde je vršena eksploatacija mineralnih sirovina.
Kako je na prezentaciji istaknuto, sačinjena je interaktivna mapa, koja će biti javno dostupna na Internetu, a uz posebno logovanje, pristup, radi unosa ili izmene postojećih podataka, nakon izvršene rekultivacije ili utvrđivanja promena na terenu, biće omogućen administratorima i editorima, koji će pristupiti dokumentu uz pomoć posebno utvrđenih šifri/lozinki.
