Realizovani projekti iz oblasti korišćenja solarne energije za pripremu TPV

Pokrajinski sekretarijat za energetiku i mineralne sirovine ima za cilj da, u okviru svojih mogućnosti, da svoj doprinos održivom korišćenju energije na području AP Vojvodine, ali i da realizuje preuzete obaveze od strane naše zemlje, da do 2020. godine učešće energije iz obnovljivih izvora u ukupnoj potrošnji energije iznosi 27%.

S obzirom da je energetski potencijal sunčevog zračenja u Srbiji za 30% viši nego u srednjoj Evropi i da čini 15% od ukupno iskoristivog potencijala obnovljivih izvora energije, razumljiva su nastojanja da se ovaj vid energije iskoristi u što većoj meri i to na optimalan način.
U periodu 2010.-2012. godina, Pokrajinski sekretarijat za energetiku i mineralne sirovine je raspisao više konkursa za dodelu sredstava za sufinansiranje projekata korišćenja solarne energije za pripremu tople potrošne vode (TPV).

U poslednje tri godine raspisano je ukupno 7 konkursa (kojima je obuhvaćeno 50 projekata) koji su se odnosili na pripremu tople potrošne vode (TPV) putem solarnih termalnih kolektora. Od tog broja, šest konkursa (sa 40 projekata) raspisano je za sledeće budžetske korisnike sa teritorije AP Vojvodine: srednjoškolske učeničke domove, specijalne bolnice za psihijatrijske bolesti, sportske centre, specijalne bolnice za produženu rehabilitaciju, gerontološke centre i na kraju osnovne i srednje škole.

Ciljna grupa za primenu solarne energije u termalne svrhe su upravo budžetski korisnici koji koriste TPV tokom cele godine u velikim količinama i koji su toplu vodu u većini slučajeva pripremali na najmanje popularan način – trošenjem električne energije.
Sredstva po jednom konkursu (10 projekata) dodeljena su pravnim licima u privatnoj svojini sa teritorije AP Vojvodine putem konkursa za ”Korišćenje solarne energije za pripremu tople potrošne vode (TPV) u sportsko-rekreativnim i turističkim objektima, kao i centrima za edukaciju u kombinaciji sa primenom toplotnih pumpi za grejanje i klimatizaciju istih na teritoriji AP Vojvodine”. Od ovih 10 projekata, u svim su zastupljeni solarni sistemi, dok je u 6, uz solarne kolektore instalisana i toplotna pumpa (hibridni sistemi).

Zajedničko za sve konkurse je to da Pokrajinski sekretarijat obezbeđuje bespovratna podsticajna sredstva u visini do 80%, a ostatak od 20% i više obezbeđuju potencijalni korisnici.

Sredstva po gore navedenim Konkursima bila su namenjena isključivo za:

  • sufinansiranje nabavke i montaže novih postrojenja za pripremu tople potrošne vode (eventualno i za ostale potrebe grejanja) putem solarnih kolektora sa pratećim instalacijama (cevovodi, armatura, bojleri, cirkulacione pumpe i ostala prateća oprema).
  • adaptaciju/sanaciju postojećeg sistema za zagrevanje tople potrošne vode i ostale potrebe grejanja dodavanjem kombinovane instalacije sa solarnim kolektorima.

Cilj dodele sredstava za realizaciju svih projekata je korišćenje solarne energije za pripremu tople potrošne vode (TPV) u svim segmentima javne potrošnje na teritoriji AP Vojvodine. Time je postignuto smanjenje energetskih troškova za TPV, smanjenje emisije gasova staklene bašte, kao i proširenje baze pilot projekata u ovoj oblasti. Ovakvi projekti korišćenja solarne termalne energije su dobar podsticaj za sve buduće slične projekte koji nisu bili obuhvaćeni ovim konkursima: bolnice opšteg tipa, zatvori, studentski domovi, domovi zdravlja itd.

Učešće Sekretarijata u investicijama iznosi oko 56%, dok je preostali deo od 44% finansiran od strane nosilaca projekata. Najveće učešće od oko 78% Sekretarijat je imao 2011. godine, a najmanje 37% u 2010. godini. Značajno je primetiti da je od strane Vlade AP Vojvodine u periodu od nepune tri godine za projekte korišćenja sunčeve energije izdvojeno skoro 700.000 € bespovratnih podsticajnih sredstava.

Dodeljena sredstva od strane Pokrajinskog sekretarijata za energetiku i mineralne sirovine u visini od 684.407 € čine 56% od ukupne vrednosti investicija. Učešće Sekretarijata se tokom tri godine menjalo u dijapazonu od maksimalnih 80% od vrednosti investicije pa do manje od 50% u slučajevima kada je bio veći broj prijavljenih i manja raspoloživa sredstva.

Gledano u proseku, visina dodeljenih sredstava po projektu je iznosila oko 13.700 €.

Ukupna ušteda u eksploatacionim troškovima za sve konkurse na godišnjem nivou iznosi oko 88.435 € što iznosi približno 7,2% u odnosu na ukupne investicije od 1.217.472 €. Ovo dalje određuje prost period povraćaja investicija od 13,7 godina, što na prvi pogled deluje prilično dugo, ali s obzirom da se vek trajanja ovih instalacija procenjuje na 25 godina, to bi značilo da u drugoj polovini ovog perioda koristimo besplatnu energiju.

Na osnovu rečenog može se konstatovati da sprovedeni konkursi predstavljaju značajan doprinos Vlade Vojvodine, odnosno Pokrajinskog sekretarijata za energetiku i mineralne sirovine zacrtanim ciljevima naše zemlje kako u sklopu puta prema Eropskoj Uniji, tako i na unutrašnjem planu Strategije razvoja energetike koji obuhvata: sigurnost snabdevanja energijom, racionalizaciju troškova, uštede, zaštitu životne sredine kroz smanjenje emisije gasova sa efektom staklene bašte, kao i doprinos u vidu pokaznih projekata u oblasi energetske efikasnosti i primene obnovljivih izvora energije.